Việc lựa chọn và sử dụng động cơ chịu nhiệt đã trở thành yếu tố then chốt để đảm bảo hoạt động liên tục, ổn định và an toàn cho toàn bộ hệ thống cơ điện.
Trong môi trường sản xuất công nghiệp, thiết bị vận hành thường xuyên phải đối mặt với điều kiện nhiệt độ cao, đặc biệt là trong các ngành như luyện kim, hóa chất, xử lý rác thải, hoặc các hệ thống phòng cháy chữa cháy. Trong bối cảnh đó, việc lựa chọn và sử dụng động cơ chịu nhiệt trở thành yếu tố then chốt để đảm bảo hoạt động liên tục, ổn định và an toàn cho toàn bộ hệ thống cơ điện. Khác với động cơ thông thường, động cơ chịu nhiệt được thiết kế để duy trì hiệu suất cao ngay cả trong môi trường khắc nghiệt, góp phần nâng cao độ bền thiết bị và giảm thiểu rủi ro vận hành. Bài viết sau sẽ giới thiệu khái quát về động cơ chịu nhiệt và ứng dụng của chúng trong công nghiệp hiện nay.
1. Khái niệm động cơ chịu nhiệt - Đặc điểm kỹ thuật chính
Động cơ chịu nhiệt là loại động cơ điện được thiết kế đặc biệt để hoạt động ổn định trong môi trường có nhiệt độ rất cao, vượt khả năng chịu đựng của động cơ thông thường. Chúng thường được chế tạo với vỏ và lõi stator bằng vật liệu chịu nhiệt như gang hoặc hợp kim nhôm bền, kết hợp với cuộn dây cách điện cao cấp (cấp cách điện H hoặc F theo tiêu chuẩn IEC) để chịu được nhiệt độ lên tới hàng trăm độ C.
Ví dụ, động cơ chịu nhiệt của Enertech có khả năng chịu nhiệt lên tới 350°C trong 2 giờ mà vẫn đảm bảo an toàn vận hành. Các thông số kỹ thuật điển hình bao gồm lớp cách điện H (180°C) với độ tăng nhiệt hạng B/F, cấp bảo vệ IP55 (chống bụi, chống nước) và quạt làm mát chuyên dụng (theo tiêu chuẩn IEC Cooling IC411). Nhờ vậy, động cơ chịu nhiệt có thể duy trì công suất và hiệu suất cao trong điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt.
2. Tại sao động cơ chịu nhiệt quan trọng trong công nghiệp
Trong nhiều ứng dụng công nghiệp, đặc biệt là trong hệ thống quạt thông gió khẩn cấp hay quạt hút khói phòng cháy chữa cháy, động cơ phải hoạt động ở nhiệt độ rất cao khi xảy ra sự cố cháy (nhiệt độ trong vùng cháy có thể vượt 300–400°C). Các động cơ phải chịu được nhiệt lượng lớn và tiếp tục hoạt động ổn định để đảm bảo an toàn cho con người và tài sản.
Do đó, việc sử dụng động cơ chịu nhiệt là rất quan trọng để đảm bảo hệ thống không bị hỏng hóc khi xảy ra tình huống khẩn cấp. Ngoài ra, trong các quy trình sản xuất ngành luyện kim, hóa chất, chế biến vật liệu chịu lửa… cũng có nhiều thiết bị (quạt, bơm, máy khuấy) phải làm việc thường xuyên ở nhiệt độ cao. Động cơ chịu nhiệt giúp thiết bị duy trì hoạt động lâu dài và ổn định trong những môi trường này, từ đó tăng độ tin cậy, giảm bảo trì và nâng cao hiệu quả hệ thống.
3. Ứng dụng phổ biến của động cơ chịu nhiệt
Động cơ chịu nhiệt được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp có nhiệt độ môi trường làm việc cao. Ví dụ:
- Lò hơi, lò nung, lò luyện kim: Dùng cho quạt cấp khí, quạt hút khói và thiết bị khuấy trong lò, nơi nhiệt độ môi trường có thể lên đến vài trăm độ C
- Xử lý vật liệu chịu lửa, khai thác mỏ: Ứng dụng cho quạt hút bụi, quạt thông gió hầm lò, giúp hút khói khói và bụi độc ra khỏi khu vực sản xuất
- Quạt phòng cháy chữa cháy (PCCC): Các hệ thống quạt hút khói và thông gió tăng áp tầng lặp đặt trong tòa nhà cao tầng, hầm chung cư, hầm đường bộ… cần động cơ chịu nhiệt để hoạt động hiệu quả khi có cháy. Tiêu chuẩn quốc tế EN 12101-3 quy định rõ về quạt thông gió dùng trong PCCC, yêu cầu động cơ và quạt phải được thử nghiệm ở nhiệt độ 250–400°C trong thời gian 1–2 giờ.
- Hệ thống thông gió đường hầm, hố tách nước: Ví dụ hệ thống thông gió đường hầm giao thông hoặc băng thông gió thử nghiệm gió lớn, thường sử dụng quạt hướng trục hoặc ly tâm đặc chủng có động cơ chịu nhiệt cao.
- Hệ thống HVAC đặc biệt: Bao gồm quạt hút bụi nhiệt độ cao trong ngành chế biến thực phẩm, máy sấy công nghiệp, quạt làm mát bãi thải khí nóng… Những hệ thống này cũng yêu cầu động cơ hoạt động tốt ở nhiệt độ môi trường cao.
Các ứng dụng trên đòi hỏi độ an toàn và bền bỉ cao, nên việc sử dụng động cơ chịu nhiệt (so với động cơ thường) giúp thiết bị vận hành tin cậy hơn trong điều kiện khắc nghiệt.
4. Các sản phẩm công nghiệp sử dụng động cơ chịu nhiệt
Nhiều loại thiết bị công nghiệp có yêu cầu động cơ chịu nhiệt, điển hình gồm:
- Quạt công nghiệp chịu nhiệt: bao gồm quạt hút khói phòng cháy chữa cháy (smoke exhaust fan) và quạt cấp khí thải nhiệt độ cao, như quạt hướng trục hay quạt ly tâm dùng trong lò hơi, lò nung hoặc tầng hầm. Ví dụ, dòng động cơ chịu nhiệt của Enertech được thiết kế chuyên biệt để kết hợp với quạt phản lực, quạt ly tâm và quạt thông gió đường hầm, đảm bảo vận hành ở nhiệt độ cao
- Quạt ly tâm chịu nhiệt: sử dụng nhiều trong hệ thống xử lý khói bụi và khí nóng. Những quạt này có cánh và vỏ làm bằng thép chịu nhiệt, đi kèm động cơ cách nhiệt cao cấp. Các ví dụ bao gồm quạt hút khói PCCC trong nhà máy luyện kim, dây chuyền sấy khô, hay hệ thống lọc bụi nhiệt độ cao.
- Bơm nhiệt công nghiệp (industrial heat pump): Dùng trong hệ thống bơm nhiệt thu hồi và chuyển giao nhiệt (như bơm nhiệt nước-nước, khí-nước công nghiệp). Mặc dù bơm nhiệt chủ yếu đòi hỏi động cơ công suất lớn và hiệu suất cao, ở một số ứng dụng đặc thù động cơ cũng cần thiết kế chịu nhiệt (ví dụ khi bơm nhiệt vận hành trong buồng đốt hoặc môi trường nóng áp lực).
- Hệ thống HVAC đặc biệt: Bao gồm quạt tăng áp thang bộ, quạt hút khói tầng hầm, quạt thông gió lò công nghiệp hay thiết bị lọc khí trong môi trường nhiệt độ cao. Các hệ thống này thường yêu cầu quạt và động cơ phải tuân theo tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy và có khả năng hoạt động khi có cháy.
Mọi thông tin xin liên hệ 24/7
CÔNG TY TNHH MTV CƠ KHÍ VŨ TOÀN
Địa chỉ: 60/7 Lê Tấn Bê, Phường An Lạc, TP. Hồ Chí Minh
MST: 0317288651
Hotline/Zalo: 0969 366 861 (A. Thịnh)
Email: hoadoncongtyvutoan@gmail.com
Website: www.quatcongnghieptot.vn